Çin, oyun bağımlılığını nasıl bitirdi?

Yazar Orhan Toker: "2020 yılının sonlarında Çinli çocukların %85'i başta PUBG olmak üzere, Brawlstars, LOL, Valorant, CS:GO, GTA 5 gibi oyunların ağına düşmüştü. Okul başarıları olumsuz etkilenmişlerdi. Ciddi bağımlılık sorunları yaşıyorlardı. Üstelik Çinliler bu oyunlara yılda 60 milyar dolar harcıyordu. Her yıl Çin'in milli servetinden 60 milyar dolar gitmesinin yanı sıra eğitim ve işgücü de bu sorundan çekiyordu. 2021 yılında Çin hükümeti bir dizi karar alarak "dijital eroin" olarak adlandırdığı çocuklarda oyun bağımlılığı ile mücadele etmeye karar verdi. İlk önlem çocukların oyunlarda vatandaşlık numaraları ile hesap oluşturmaları kuralı oldu. Böylece 16 yaşından küçük çocuklara oyunlar için kısıtlamalar getirilebilecekti. Başta çocuklara sadece Cuma ve Cumartesi akşamları 2'şer saat oyun süresi verildi. Daha küçük çocuklara ise yaşlarına uygun olmayan oyunlar tamamen engellendi. Yani bizdeki gibi 4~5 yaşındaki çocukların GTA 5 gibi oyunları oynaması kesinlikle yasaklandı. Ancak uyanık çocuklar anne ve babalarının kimlik numaraları ile oyunlara girmeye başladılar. Bunun üzerine Çin hükümeti (kendi firması) Tencent Games de dahil olmak üzere oyun firmalarına oyuna giriş için yüz tanıma özelliği koymalarını zorunlu tuttu.

Yüz tanıma teknolojisi

Bu sayede yüz tanıma özelliği, oyuna giriş yapacak çocuğun yaşını öngörerek, eğer küçükse oyuna girme engeli koyabilecekti. (Bu teknoloji kullandığımız tüm uygulamalarda var aslında ve bizim ilgi gösterdiğimiz konularla ilgili reklamlar göstermek için kullanılıyor.) Bizim göz hareketlerimizden, neye ilgimiz olduğunu anlayarak önümüze reklamı dayayan bu teknoloji, çocukların göz hareketlerine odaklanıp, göz bebeklerindeki değişimleri analiz edebiliyor. Çocuğun tam da satın alma yapabileceği sırada ona teklifler yapıyor. Oyun içi satış deyince Çin hükümeti ona da kısıtlamalar getirdi. 16 yaşından ufak çocuklar oyun içi satınalma yapamıyor, 16-24 yaş arası ayda en fazla 25$, 24 yaşından büyükse ayda 50$ sınırı kondu. (Unutmadan, 24 yaş insanın karar verme becerilerinin tam olarak oturduğu yaştır.) Ve bu kuralların uygulanmasından anne ve babaları sorumlu tuttu. Kimlik numarası ya da yüz tanıma engellerinde çocuğuna yardım eden kişilerin İnternet hesaplarını belli bir süre askıya almakla kalmayıp, vatandaşlık puanlarına da bunu sahtekarlık suçu olarak yansıttı. 2023'e gelindiğinde Çinli çocukların oyun bağımlılığı %85'ten %5'lere geriledi. Bu uygulamalar yapıldı. Çünkü çocukların bu tür bir bağımlılıkla başa çıkması mümkün değildir. Tıpkı 18 yaşın altı içki ve sigara satılmaması kuralı gibi düşünebiliriz. Önlemler, Çin'in oyunlara akıttığı 60 milyar doları da 12 milyara kadar indirdi. Şu anda Çinli oyun firmaları dünya genelinde yaklaşık 112 Milyar dolar gelir elde ediyor. Kimden? Tabi ki çocuklarını korumayan ülkelerden. (Türkiye'de sadece PUBG için AYLIK harcanan para 24 Milyon $.) Not düşelim: Çin'in insan hakları konusundaki karnesi ile bu uygulamanın arasında bir bağlantı kurmaya çalışmamalıyız. İnsan haklarında nasıl eleştirdiğimiz çok yönü varsa çocuk hakları konusunda bu uygulama son derece isabetli." Islamist Agenda