UCM’nin, Gazze'deki sivil halka yönelik saldırılar ve insani yardımların engellenmesi nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkarması, İsrailli liderlerin cezasızlığına son verilmesi açısından uluslararası hukukçular tarafından ilk adım olarak görülüyor.
UCM nezdinde Filistinli mağdurları savunan hukuk ekibinin üyesi Triestino Mariniello, York Üniversitesi Osgoode Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Heidi Matthews ve Londra Ekonomi ve Siyasal Bilimler Okulu (LSE) Öğretim Üyesi Dr. Alonso Gurmendi, UCM’nin Netanyahu ve Galant hakkında verdiği tutuklama kararını AA muhabirine değerlendirdi.
Uluslararası hukuk uzmanları, mahkemenin aldığı kararı, İsrailli yetkililerin hesap verebilirliği açısından dönüm noktası olarak değerlendiriyor.
"Filistin için tarihi adım"
Liverpool John Moores Üniversitesi Hukuk Profesörü Mariniello, kararın Filistinli mağdurlar için "tarihsel" nitelikte olduğunu belirterek, "Aynı zamanda 2009'dan bu yana uluslararası suçları belgeleyen ve UCM'ye kanıt sunan Filistin sivil toplum kuruluşları için de tarihsel bir adım." dedi.
Kararın mahkeme açısından da önemine değinen Mariniello, "Bu karar, mahkemeye yönelik baskı ve tehditlere rağmen alındı. Bu da mahkemenin bu kadar zor bir bağlamda siyasi baskılara direnme kabiliyetini gösteriyor." diye konuştu.
Mariniello, "En önemlisi, bu karar İsrailli siyasi ve askeri liderlerin şimdiye kadar yararlandığı cezasızlığa son veren ilk karar. UCM'nin kuruluş amacı sadece İsrail'in suçlarıyla değil, kim işlerse işlesin, hangi ülke veya birey olursa olsun, uluslararası suçlarla mücadele etmekti." ifadelerini kullandı.
"125 ülkenin yasal yükümlülüğü"
Kararın hukuki ve siyasi sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Mariniello, şunları kaydetti:
"İlk hukuki sonuç, Ukrayna’nın da katılmasıyla birlikte 125 olacak taraf ülkenin Netanyahu ve Gallant'ı ülkelerine geldiklerinde tutuklamakla ilgili siyasi takdir değil, yasal yükümlülüğünün olması. Siyasi açıdan bu durum Netanyahu'nun başbakan olarak hareket kabiliyetini ciddi şekilde etkileyecek. Örneğin AB üyesi ülkeleri veya Avrupa Konseyi üyesi ülkeleri ziyaret edemeyecek."
Mariniello, kararın uluslararası düzeyde başka davalara da etkisi olacağını belirterek, "Bu karar, her ne kadar UCM soykırım suçunu ele almasa da, Uluslararası Adalet Divanı'ndaki (UAD) soykırım davası için özellikle temel ihtiyaçlardan mahrum bırakma ve açlığa mahkum etme konusunda ek kanıt sağlayacak." diye konuştu.
